Νέα

Άνδρες και Ορμονικές Διαταραχές – Ανδρόπαυση & Υπογονιμότητα

Αναστάσιος Δ. Καλαντζής, Χειρουργός Ουρολόγος - Ανδρολόγος

 

Οι σύγχρονοι και δραστήριοι άντρες προσδοκούν να παραμείνουν ενεργητικοί και αρρενωποί ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία. Γύρω στην εφηβεία, η σπουδαιότερη ανδρική ορμόνη, η τεστοστερόνη, φτάνει στα επίπεδα του ενηλίκου. Η διαδικασία, όμως, της γήρανσης είναι φυσιολογική και αναπότρεπτη.

 

Είναι γεγονός ότι, στα άτομα άνω των 50-55 ετών, ανεξαρτήτως φύλλου, παρατηρείται μια σειρά φυσιολογικών αλλαγών στον οργανισμό τους με αποτέλεσμα τη μείωση και διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους. Η Ανδρόπαυση για τους άντρες και αντίστοιχα η Εμμηνόπαυση για τις γυναίκες είναι από τις αναπόφευκτες παθήσεις (σύνδρομα).

 

Με τον όρο Ανδρόπαυση εννοούμε την μείωση και αναστολή παραγωγής των ανδρογόνων ορμονών και βασικότερα της τεστοστερόνης. Τα συμπτώματα που παρατηρούνται είναι:

- Μειωμένη ερωτική επιθυμία (Libido)

- Στυτική δυσλειτουργία

- Μειωμένη ένταση οργασμού

- Δυσκολία επίτευξης οργασμού

- Διαταραχές ύπνου

- Διαταραχές του ψυχισμού (μελαγχολία, άγχος, αδικαιολόγητος εκνευρισμός)

- Μείωση της ερυθροποίησης

- Μείωση της μυϊκής μάζας

- Μείωση της οστικής μάζας (οστεοπενία ή οστεοπόρωση)

- Μείωση των πνευματικών ικανοτήτων

- Μείωση της ανοσολογικής ετοιμότητας

- Αύξηση του λιπώδους ιστού

 

Η αναπαραγωγική ικανότητα του άντρα παραμένει, αλλά, με την πάροδο των ετών, μειώνεται και είναι μία από τις βασικότερες αιτίες των σεξουαλικών δυσλειτουργιών στον άντρα. Το αναπαραγωγικό σύστημα των ανδρών είναι τόσο ευαίσθητο όσο και αυτό των γυναικών και παρατηρείται ότι, σε κάποιο ποσοστό ανδρών, η ικανότητα των σπερματοζωαρίων τους να γονιμοποιούν τα ωάρια χάνεται με το πέρασμα του χρόνου.

 

Ερωτική επιθυμία, στύση, εκσπερμάτιση, ποιότητα του σπέρματος, αριθμός, κινητικότητα και μορφολογία των σπερματοζωαρίων επηρεάζουν κάθε απόπειρα γονιμοποίησης των ωαρίων. Κάτω από αυτές τις πολύπλοκες συνθήκες, ακόμα και η ανίχνευση των αιτίων της υπογονιμότητας είναι προβληματική, αφού μπορεί να πρόκειται για οτιδήποτε, από έλλειψη επιθυμίας μέχρι χαμηλή κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.

 

Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, από το μισό περίπου εκατομμύριο υπογόνιμα ζευγάρια της χώρας μας, στο 45% το πρόβλημα οφείλεται στον άνδρα και στο 35% στη γυναίκα.

 

Ο σοβαρότερος εχθρός ενάντια στην υγεία του σπέρματος, εκτός από τις περιβαλλοντικές συνθήκες, είναι φυσικά ο τρόπος ζωής του άντρα.

 

- Το κάπνισμα μειώνει κατά 23% την πυκνότητα και κατά 13% την κινητικότητα.

- Παράλληλα, προκαλεί τοξικότητα στο σπερματικό πλάσμα, ενώ επηρεάζει την υπόφυση, με αποτέλεσμα να επιδρά αρνητικά στην παραγωγή της τεστοστερόνης. Επίσης, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το κάπνισμα του πατέρα συνδέεται με γενετικές ανωμαλίες στο παιδί.

- Το αλκοόλ, η μαριχουάνα, η κοκαΐνη και τα αναβολικά στεροειδή επηρεάζουν τόσο το σπέρμα, όσο και την παραγωγή των ορμονών στο ενδοκρινολογικό σύστημα και μειώνουν την παραγωγή τεστοστερόνης στους όρχεις.

- Τα λιπαντικά που χρησιμοποιούνται πολλές φορές για να διευκολύνουν την διείσδυση του πέους είναι τοξικά για το σπέρμα. Τα ζευγάρια θα πρέπει να τα αποφεύγουν στην διάρκεια των γόνιμων ημερών του κύκλου.

- Η αυξημένη θερμότητα στους όρχεις διαταράσσει την καλή λειτουργία τους. Γι' αυτό οι άντρες θα πρέπει να αποφεύγουν τα καυτά μπάνια, τη σάουνα και τα πολύ εφαρμοστά ρούχα ή εσώρουχα.

- Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί βλάβες στο γενετικό υλικό των σπερματοζωαρίων, δυσκολεύοντας τη σύλληψη και αυξάνοντας τον κίνδυνο αποβολής.

- Άγχος και στρες. Οι άντρες που βρίσκονται σε κατάσταση στρες παράγουν μεγαλύτερο ποσοστό σπερματοζωαρίων ανώμαλης μορφολογίας.

 

Ένα ακόμα μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι εάν η ηλικία του πατέρα είναι καθοριστικός παράγοντας για την υγεία του παιδιού. Πρόκειται για μια σημαντική παράμετρο που στο παρελθόν είχαμε παραβλέψει και αγνοήσει.

 

Μετά από έρευνες και μελέτες που έγιναν, διαπιστώθηκε ότι παθήσεις και σύνδρομα όπως ο καρκίνος του προστάτη,η σχιζοφρένεια, ο νανισμός, το σύνδρομο Marfan, το σύνδρομο Apert, και η μυϊκή δυστροφία του Duchenne, οφείλονται κατά κύριο λόγο στην ηλικία του πατέρα.

 

Η αιτία είναι απλή. Στο ανδρικό γεννητικό σύστημα τα σπερματοζωάρια διαιρούνται συνεχώς προκειμένου να παράγουν περισσότερα σπερματοζωάρια. Καθώς το DNA αντιγράφεται από το ένα στο άλλο, αυξάνεται η πιθανότητα κάποιου μικρού λάθους ή μιας μετάλλαξης. Αυτή μπορεί να προκαλέσει στο έμβρυο μια ασθένεια που δεν έχει ξαναεμφανισθεί στην οικογένεια,δεν είναι κληρονομική και φυσικά θα προέρχεται από τον πατέρα.

 

Εν τούτοις η αποκατάσταση της χαμένης ζωτικότητας του άνδρα είναι εφικτή.

 

Υπάρχουν και κυκλοφορούν στην αγορά πολλά σκευάσματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Όμως, η μη ελεγχόμενη θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές από τον προστάτη, καρκίνο του ήπατος και επιτάχυνση της αθηροσκλήρυνσης.

 

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Η σωστή ενημέρωση και η απομυθοποίηση του συγκεκριμένου θέματος, που παραμένει ταμπού, είναι πολύ σημαντική για την σωστή αντιμετώπιση και θεραπεία και για την καλή ποιότητα ζωής (βιολογική και ψυχολογική) των ανδρών μετά τα 50.