Νέα

Παραϋπνία - Σεξυπνία

Αναστάσιος Δ. Καλαντζής, Χειρουργός Ουρολόγος - Ανδρολόγος

 

Ο ύπνος καταλαμβάνει το 1/3, περίπου, της ζωής του ανθρώπου και τα προβλήματα του ύπνου είναι πολύ συχνά, όχι μόνο στους ενήλικες αλλά και στα παιδιά.
Υπολογίζεται ότι διαταραχές ύπνου (ΔΥ) εμφανίζουν 1 στους 3 ενήλικες, 40% των παιδιών προσχολικής ηλικίας και 27% των παιδιών σχολικής ηλικίας, ενώ το 15% των μαθητών παρουσιάζουν υπνηλία στο σχολείο και το 10% υπνοβατούν.

 

Οι Διαταραχές Ύπνου χωρίζονται σε πολλές κατηγορίες, οι τρείς βασικές κατηγορίες είναι:

 

Αϋπνία όπου παρουσιάζονται δυσκολία στο να κοιμηθούμε, ξύπνημα τις πάρα πολύ πρωινές ώρες  χωρίς αιτία,  ελαχιστοποίηση καθημερινών ωρών ύπνου με αυξητική τάση.

Δυσυπνία όπου παρουσιάζονται  ανικανότητα διατήρησης συνεχόμενου ύπνου, ανικανότητα ύπνου σε σταθερή ώρα, απώλεια ποιότητας ύπνου.

Παραυπνία όπου παρουσιάζονται ανωμαλίες εναλλαγής ύπνου – ξύπνιου, αδυναμία διατήρησης ύπνου, αδυναμία διατήρησης ξύπνιου.

 

Η σεξυπνία ανήκει σε μια ομάδα διαταραχών ύπνου, οι οποίες αποκαλούνται παραϋπνίες. Είναι η οποιαδήποτε μορφή διαταραχής ύπνου όπως η υπνοβασία, η κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια του ύπνου, η σεξουαλική επαφή κατά τη διάρκεια του ύπνου, το τρίξιμο των δοντιών, ο νυχτερινός τρόμος, η διαταραχή συμπεριφοράς REM κ.ά. Πρόκειται δηλαδή για ακούσιες συμπεριφορές, που εκδηλώνονται κατά την διάρκεια του ύπνου, χωρίς ο πάσχων να μπορεί να κάνει κάτι για να τις σταματήσει.

 

Πολλές παραϋπνίες είναι ποιο συνήθεις στα παιδιά από ότι στους ενήλικους.

 

Συχνά σχετίζονται με το άγχος και την κατάθλιψη, ωστόσο μπορεί να σχετιστούν και με βιολογικούς παράγοντες, όπως αναφέρουν τα αποτελέσματα της Κλινικής Ύπνου και Επαγρύπνησης του νοσοκομείου Western και έχει να κάνει με κάποιες λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου.

 

Οι παραϋπνίες εμφανίζονται στο εγκεφαλογράφημα ως αργά κύματα ύπνου. Κατά την διάρκεια του ύπνου είθισται ο προμετωπιαίος φλοιός, στον οποίο οφείλονται η μνήμη, η μάθηση και η κρίση να παραμένει ανενεργός. Ανενεργή οφείλει να παραμένει και η οπίσθια έλικα, η οποία μπορεί να δραστηριοποιήσει την κίνηση και το συναίσθημα.

 

 Ωστόσο, στις περιπτώσεις της σεξυπνίας, ενώ ο προμετωπιαίος φλοιός βρίσκεται σε αδράνεια, η οπίσθια έλικα είναι ενεργητικότατη και σε πλήρη λειτουργία.

 

Σε αντίθεση με τις δυσυπνίες, οι παραϋπνίες δεν σχετίζονται με τον συγχρονισμό ή με τις ανωμαλίες των μηχανισμών που παράγουν τις καταστάσεις ύπνου και ξύπνιου. Οι παραϋπνίες αντιπροσωπεύουν την ψυχολογική ενεργοποίηση διάφορων συστημάτων σε ακατάλληλες στιγμές κατά τη διάρκεια ύπνου και ξύπνιου. Συγκεκριμένα αυτές οι διαταραχές περιέχουν την ενεργοποίηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος, μηχανικού συστήματος, ή της νοητικής διαδικασίας που λαμβάνει μέρος κατά τη διάρκεια της μετάβασης από τον ύπνο στον ξύπνιο.

 

Σε μελέτη που ανακοινώθηκε στο συνέδριο SLEEP 2010, οι ερευνητές ρώτησαν 832 ασθενείς από Ιατρεία Ύπνου για την σεξουαλική τους συμπεριφορά όταν κοιμόντουσαν (από αυνανισμό έως πλήρη σεξουαλική επαφή). Ανακάλυψαν πως το 11% των ανδρών και το 4% των γυναικών έπασχαν από σεξυπνία, δηλαδή έκαναν σεξ στον ύπνο τους. Η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Σάρον Α. Τσανγκ, από το Εργαστήριο Μελέτης του Ύπνου του Τμήματος Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Health Network, στο Τορόντο δήλωσε. «Μας εξέπληξε το πόσο συχνή είναι η σεξυπνία. Νομίζαμε ότι οι πάσχοντες θα ήταν ελάχιστοι, αλλά κατά μέσον όρο ήταν περισσότεροι από 1 στους 12».

 

Στην Ουαλία στο δικαστήριο του Σουόνσι, τον Σεπτέμβριο του 2009 εκδικάστηκε υπόθεση βιασμού 16χρονης, αθωώνοντας τον δράστη Στίβεν Λι Ντέιβις ο οποίος ισχυρίστηκε ότι έπασχε από σεξυπνία.

 

Τα άτομα που πάσχουν από παραϋπνίες χρειάζονται άμεση ιατρική βοήθεια, παρακολούθηση και φαρμακευτική θεραπευτική αγωγή γιατί πολλές μορφές παραϋπνίας είναι επικίνδυνες και μπορεί να προκαλέσουν ατυχήματα και ανεπανόρθωτες ζημιές τόσο στους ίδιους τους πάσχοντες όσο και στο οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον.